• Hemen Bizi Arayın : 0(533)1597450

Redaksiyon nedir?

Redaksiyon, Fransızca bir kelime olup Türk Dil Kurumu tarafından “Yazılmış bir metin üzerinde gereken düzeltmeleri yaparak yazıyı yayıma hazır getirme” olarak tanımlanmıştır. Başka bir ifadeyle redaksiyon, eserin dil bilgisi ve yazım kurallarına uygunluk açısından incelendiği ve metinde anlam değişikliğine sebep olmayacak şekilde okuma zevkini artırmak için gerekli edebi müdahalelerin yapıldığı bir hizmet türüdür. 

İster yoğun bilgi veya merak deposu kitaplar, ister uzun uğraşlar sonucu elde edilen makale veya tez gibi akademik eserler, ister yabancı bir dilden Türkçemize yapılan bir çeviri metni, isterse büyük bir ciddiyetle şirket raporları veya faaliyet planları olsun; meydana getirilen bütün eserlerin basılmadan önce bir redaksiyon işlemine ihtiyacı vardır. Yani hazırlanan metnin dil bilgisi kurallarına uygunluğunun denetlenmesi ve akıcı bir Türkçeye kavuşabilmesi için deneyimli bir redaktörün kontrolünden geçmesi oldukça önemlidir. 

Eserin mevcut durumuna ve yapılmak istenen çalışmaya göre redaksiyon işleminin farklı çeşitleri bulunmaktadır. Son okuma (tashih) ve geliştirici redaksiyon işlemleri de redaksiyonun bu çeşitleri arasında yer almaktadır.

Son okuma, eserin baskıya girmeden önce son kez okunarak olası dil bilgisi hatalarının giderilmesi işlemidir. Son okuma işlemini,  “düzelti” veya Arapça kökenli “tashih” kelimeleri de karşılamaktadır. Türk Dil Kurumu (TDK) tarafından tashih (düzelti) şu şekilde tanımlanmaktadır: “Basılmakta olan bir eserin provaları üzerinde özel düzeltme işaretleriyle yanlışları gösterme”. Ayrıca TDK, tashihi “düzeltme” işi olarak tanımlamaktadır. Son okuma işlemini yapacak kişinin, yazar dışında birisi olması gerekir. Son okuma redaktörünün mümkünse yazıyı daha önceden hiç okumamış birisinin yapması çok önemlidir. Son okuma yapılması istenen eserin önceden redakte edilmiş olması gereklidir ve aslında yazımla ilgili bütün işlemler bitmiştir. Son okumada amaç, olası hataların tamamen ortadan kaldırılması ve hata olasılığının sıfıra indirilmesi için dikkatli bir redaktörden yardım alınmasıdır.

Geliştirici redaksiyon ise; henüz basıma hazır olmayan ve profesyonel bir dokunuşa ihtiyaç duyan eserlere uygulanan kapsamlı bir redaksiyon işlemi türüdür.  Geliştirici redaksiyon, redaksiyon ve son okuma işlemlerini de kapsayan bir işlem olup, eserinizde aşağıdaki iyileştirilmelerin yapılması hedeflenir;

  • Esere akıcılık kazandırma,
  • Anlam bütünlüğünün sağlanması,
  • Uygun kelime ve kelime grubunun seçilmesi,
  • Her türlü edebi hatanın giderilmesi,
  • Redaksiyon işlemi (yazım yanlışları ve noktalama hatalarının giderilmesi),
  • Son okuma işlemi (tashih).

Geliştirici redaksiyon işlemlerinin tamamı bir eser uygulandıktan sonra, eser artık basıma hazırdır. Tabi burada son okuma işleminin ayrıyeten başka bir son okuma redaktörüne yaptırılması özellikle önemlidir.

Redaksiyon Ofisi – Yasemin BAŞLAR